29-11-2025, 20:35 Seizoensgriep: terugkeer van het trivalente vaccin – MediQuality
Terugkeer naar het trivalente vaccin, vaccinatie van pluimvee- en varkenshouders…
Het nieuwe advies van de Hoge Gezondheidsraad (HGR) over de vaccinatie tegen
seizoensgriep (seizoen 2025-2026), gepubliceerd op 14 juli, bevat enkele nieuwigheden.
Vaccinatie tegen seizoensgriep wordt aanbevolen voor personen met een risico op
complicaties: personen ouder dan 65 jaar, bewoners van instellingen, personen met een
onderliggende chronische aandoening, een body mass index (BMI) van meer dan 40
kg/m2, kinderen en adolescenten die langdurig behandeld worden met aspirine, zwangere
vrouwen.
Ook wordt vaccinatie aanbevolen voor gezondheidswerkers, personen die onder één dak
wonen met iemand die risico loopt op complicaties, of met een kind jonger dan zes
maanden van wie de moeder tijdens de zwangerschap niet tegen griep werd gevaccineerd.
De HGR wijst ook op de mogelijkheid tot vaccinatie, “op individuele basis na overleg met de
arts”, van personen met obesitas, personen die roken of overmatig alcohol consumeren.
Een nieuw element ten opzichte van vorige adviezen is dat vaccinatie tegen seizoensgriep
zal worden voorgesteld aan professionele pluimvee- en varkenshouders, aan personen die onder één dak met hen wonen, alsook aan iedereen die beroepshalve in contact komt met
levende varkens en pluimvee.
Met deze maatregel wil men het risico op virale reassortimenten tegengaan, met andere
woorden: de uitwisseling van genetisch materiaal tussen dierlijke en menselijke
griepvirussen. Achter deze nieuwe aanbeveling schuilt de dreiging van het A(H5N1)-
griepvirus, dat momenteel woedt in veeteeltbedrijven in Noord-Amerika en waarvan vele
experts vrezen dat het de volgende pandemie zou kunnen veroorzaken.
Net als andere Europese landen stapt België opnieuw over op het trivalente vaccin, dat
antigenen bevat van de subtypes A(H1N1), A(H3N2) en van de B/Victoria-lijn. De
B/Yamagata-lijn, die waarschijnlijk is verdwenen door de covid-19-pandemie, is er niet
meer in opgenomen. Begin 2024 had de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) aanbevolen
om deze component te laten vallen. De Verenigde Staten volgden deze aanbeveling
meteen, maar in Europa werd de terugkeer naar het trivalente vaccin met een jaar
uitgesteld.
Er zullen dit jaar vijf vaccins beschikbaar zijn in België: drie met een standaarddosering (15
μg antigenen), één met adjuvans (15 μg) en één met een hoge dosering (60 μg). De laatste
twee worden beschouwd als “eerste keuze” voor personen ouder dan 65 jaar, de enige
bevolkingsgroep waarvoor ze worden terugbetaald.
Volgens recente effectiviteitsgegevens uit het echte leven, verzameld bij de Deense
bevolking, “zijn de versterkte griepvaccins (met adjuvans of hoge dosering) beduidend
doeltreffender dan de standaarddosering bij 65-plussers. Het [vaccin] met adjuvans
toonde een vaccinatie-effectiviteit van 48% (95%-BI: 42 – 52%) tegenover 33% (95%-BI: 24 –
41%) voor het standaardvaccin. Het hoge-dosisvaccin toonde een vergelijkbare effectiviteit,
met een doeltreffendheid van 50% (95%-BI: 38 – 59%)”, merkt de HGR op (1).
“Wanneer het vaccin afzonderlijk wordt toegediend, dus niet gelijktijdig met het covid-19-
vaccin (dat iets vroeger in het seizoen kan worden toegediend), raadt de HGR aan om
vanaf half oktober te vaccineren. Het griepvaccin biedt bescherming binnen 10 tot 15 dagen
na toediening”, voegt ze eraan toe.
Behalve enkele uitzonderingen richt de vaccinatie tegen covid-19 zich op dezelfde
doelgroepen als die tegen seizoensgriep, herinnert de HGR eraan in een ander advies dat
eveneens op 14 juli werd gepubliceerd en grotendeels ongewijzigd blijft ten opzichte van
dat van het seizoen 2024-2025. De gebruikte vaccins zouden dezelfde zijn, tenzij er vóór het
begin van het nieuwe vaccinatieseizoen andere beschikbaar worden. Door de virale
evolutie heeft het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) medio mei aanbevolen om de
antigene samenstelling van de vaccins aan te passen, met name ten aanzien van de
opkomende variant LP.8.1.
Bron:
- Enhanced influenza vaccines impact effectiveness in individuals aged 65 years and
older, Denmark, 2024/25 influenza season up to 4 March 2025, Emborg et al., Euro
Surveill. 2025 Mar;30(12):2500174. doi: 10.2807/1560-7917.ES.2025.30.12.2500174
